آسیب‌شناسی مسئلۀ تعدد زوجات در حقوق و رویۀ قضایی ایران

Authors

Abstract:

پدیدة چندهمسری از مباحثی است که در قرن اخیر بسیار مورد توجه اندیشمندان اجتماعی قرار گرفته است. نکتة درخور تأمل در این تبیین‌ها، اتخاذ سرسختانة موضع دفاع یا مخالفت با چندهمسری است. از نظر برخی افراد، چندهمسری در زمان‌های گذشته رسم بوده است و اینک در بیشتر جوامع مرسوم نیست. از نظر گروه دیگر، تنها اصل تجویز آن در متون دینی، بر جواز انجام آن کفایت می‌کند. با توجه به این مسئله، که چندهمسری تحت عنوان «تعدد زوجات» تابع وجود شرایطی خاص (برگرفته از شرع و قانون) برای امکان تحقق است، حمایت از حقوق زنان، سلامت جامعه و پیامدهای مستقیم و غیرمستقیم چندهمسری بر خانواده، به‌منزلة اساسی‏ترین نهاد اجتماعی، اهمیت توجه قانون‌گذار به این مقوله را دوچندان می‏کند. در مقالۀ حاضر، به روش کتابخانه‏ای، با رویکرد تحلیلی‌ـ توصیفی و استنتاجی، پس از بررسی تعدد زوجات در اسلام و پرداختن به این مسئله که اصل بر «تک‏همسری» است، به بررسی قوانین مرتبط با آن در قانون مدنی و قانون حمایت از خانواده پرداخته و پس از تحلیل نموداری 20 پروندۀ مرتبط با تعدد زوجات، درنهایت در جهت حمایت از تحکیم بنیان خانواده و در دفاع از حقوق زنان و اطفال در خانواده‏هایی که با این معضل روبه‌رو می‏شوند پیشنهادهای قانونی ارائه شده ‏است. مبتنی بر این امر که علل مشروع و موجه تقاضای ازدواج مجدد در قانون نام برده شود و دادخواست ازدواج مجدد منوط به وجود یکی از این علل به دادگاه به طرفیت زوجه ارائه شود و همچنین نهاد مشاورة تخصصی در دادخواست‏هایی که به سبب نشوز و عدم تمکین است در متن قانون پیش‏بینی شود.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

رویۀ قضایی در حقوق عمومی معاصر

حقوق به‌مثابۀ علم سامان‌دهنده و تنظیم‌کنندۀ اجتماع، با تغییر و تحول در ارتباطات اجتماعی ناگزیر از تغییر روش و رویکرد خواهد بود. وقوع تحولات به‌ویژه در حوزۀ حقوق عمومی با سرعتی که قوانین مصوب در فرایندهای قانونگذاری را یارای انطباق و روزامدی با آنها نیست، سایر منابع حقوق همانند رویۀ قضایی را واجد کارکردهایی متفاوت از پیش ساخته است. مقالۀ پیش‌رو در پی بررسی و تحلیل این پرسش بوده است که آیا رویۀ ق...

full text

رعایت عدالت در تعدد زوجات

مشروعیت تعدد زوجات، برگرفته از قرآن کریم، روایات فراوان و سیره عملى اولیاى دین است و مورد اتفاق همه مذاهب اسلامى. قرآن کریم تعدد زوجات را به رعایت عدالت، مشروط کرده است. بسیارى از فقیهان، عدالت در تعدد زوجات را به مساوات معنا کرده‏اند; و از این رو، متعلق آن را فقط قَسم )تقسیم شب‏ها میان همسران( مى‏دانند; در حالى که عدالت، به معناى میانه‏روى و رعایت حقوق دیگران و پرهیز از افراط و تفریط است. به هم...

full text

تأثیر رویۀ قضایی دادگاه‌های اختصاصی بر صورت‌بندی مفاهیم حقوق کیفری بین‌الملل:مطالعۀ انتقادی کتاب حقوق بین‌المللی کیفری در رویۀ قضایی

هدف نگارنده در این نوشتار بررسی چگونگی شکل‌گیری و صورت‌بندی مفاهیم ماهوی و شکلی حقوق کیفری بین‌المللی در بستر رویۀ قضایی دادگاه‌های کیفری بین‌المللی است. حقوق کیفری بین‌المللی رشتۀ نوپایی است که از حقوق بین‌الملل و حقوق کیفری ریشه گرفته است و تا زمان محاکمات نورنبرگ چندان شکل نگرفته بود. نخستین‌بار رأی دادگاه نورنبرگ در 1946 م اصول اولیۀ حاکم بر حقوق کیفری بین‌المللی را، که بعدها از آن‌ها با عن...

full text

تعدد زوجات از منظر فریقین

مسئله تعدد زوجات از جمله احکام امضایی است که در نظام حقوقی اسلام مورد شناسایی قرارگرفته است. این حکم برای حمایت از زنانمحروم از زوج، پیش بینی شده است. اعمال محدودیت کمی در تعدد زوجات و دیگر شرایط، از رویکردی واقع بینانه و مصللحت گرایانلهدر جعل آن حکایت دارد. از همین رو، از دیرباز فقهای امامیه و اهل سنت با استناد به آیات، روایات و اجماع به بررسی این امر پرداختله ودر کتب خود مشروعیت آن را تبیین س...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 9  issue 2

pages  265- 289

publication date 2017-06-22

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023